Grian Chatten - Chaos for the fly / 9 (Waardering Muziekwereld)
Koude en koele toewijding van Grian Chatten tilt deze songwriter ver boven Fontaines D.C. uit met monumentaal werk op Chaos for the Fly. Chaos for the fly zit meestal in blikjes Raid, maar voor Grian Chatten, de frontman van Fontaines die nu ook een solocarrière nastreeft, komt het in de vorm van intieme herinneringen. Herinneringen aan zomerse blikken en mooi gehanteerde basgitaren slingeren door Chaos for the Fly, een veeleisend en verhalend debuutalbum voor de man die zich afsplitst van een geliefde indiegroep. Hij kent de stand van zaken en zet die stevig neer op The Score, Chatten's stormende en oprechte openingstrack die luisteraars door zijn negen tracks tellende aanbod leidt. Herkenbaar is de wijze waarop Chatten speelt en hij brengt alles comfortabel in kaart. De stijgende akoestiek en de frisse oprechtheid die door dit stuk stroomt is zo uitnodigend als verwacht voor een songwriter die genoeg te bewijzen heeft.
Door Chaos for the Fly heen, met aanpassingen voor strijkerssecties die noch hoopvol noch sinister aanvoelen, krijgt Chatten de kans om zijn stijl een werenogal buiten de band te laten werken. Er zijn flikkeringen van Skinty Fia-albummateriaal. Last Time Every Time Forever flirt ermee voordat het achtergrondzang en een wiegende akoestische tederheid toevoegt aan Fairlies. Chatten brengt eigenhandig het geloof en de hoop van akoestisch materiaal terug op de moderne plekken waar Mumford and Sons en The Lumineers het ooit probeerden te begraven. Zich vastklampend aan de opgewekte tonen van akoestisch voorzichtig serendipiteit schijnt nieuw licht op Chatten's ervaringen en notities van overvolle kamers en lege gevoelens. Al snel explodeert het, de ernst van gewelddadige strijkers en akoestische tederheid op zijn kop gekanteld alsof Nick Cave en Warren Ellis op het podium met elkaar in de clinch liggen. Chaos for the Fly groeit al snel.
Van het barokke en opzichtige Bob's Casino tot de gutsy en branievolle bedachtzaamheid die eraan voorafgaat, Chaos for the Fly heeft overal een zelfverzekerde toon. Chatten heeft een thema in gedachten, en het is verfrissend om het gevoel te hebben te worden meegevoerd op een reis in langere vorm dan het gespreide en vaak weinig bevredigende nest van singles en reserveonderdelen waaruit meer dan een paar releases dit jaar bestaan. Chaos for the Fly voelt zich toegewijd aan een verhaal, een fijngevoeligheid die zich over het hele werk verspreidt. Scheve angsten op All Of The People ademen een hartverscheurend wantrouwen uit jegens zowat iedereen, maar het vloeit mooi over een zware pianostijl die past bij deze zachtere, croonerachtige aanpak. Chatten nodigt luisteraars graag uit in de intieme gedeelten die er met een schokkend niveau van eerlijkheid doorheen glijden, zoals East Coast Bed laat horen.
Als Chatten hoopt om zijn gedachten en zorgen heen te werken, dan doet hij dat intiem en succesvol met een bestormend debuutwerk. Hij heeft zijn sterren en strepen al verdiend met het lange bestaan in Fontaines D.C., maar Chaos for the Fly overtreft de prestaties van de band tot nu toe ruimschoots. Dit is, zoals album closer Season For Pain echoot, een periode van lijden. Maar met de zachte maar zekere harmonica op het voorafgaande nummer I Am So Far, de rake teksten en gevatheid van een geweldige schrijver en de evenveel hoop als terreur, is dit één van de eerlijkste albums van het afgelopen decennium. Puur en open naar zijn luisteraars, niet vragend om wederkerigheid van betekenis en boodschap, maar het desalniettemin verwelkomend. Dit is niet het seizoen voor de liefde, en zelfs als de zon doorbreekt en de verlangens van de luisteraars prikkelt, heeft Chatten een koude en weelderige frigiditeit gebracht in plaats van de heldere hemel en de gebruikelijke warmte.
Gepubliceerd op Muziekwereld: 29 augustus 2023